به نقل از «ایران آنلاین»

دوستی با عقل دشمنی با جهل

تاریخ انتشار: ۲۶ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۹۵۳۰۲

روزگاری که کلینی کافی را نوشت، در آغازش از عقل سخن گفت. عقل را قطبی دانست که مدار و معیار دین است و نیز محور عقاب و ثواب. از این روی نخستین فصل کتابش را با احادیث عقل آغاز کرد. اهمیت و اهتمام به این مهم به پیش از کلینی برمی‌گردد. آنچه از امامان در قرن‌های نخستین درباره عقل رسیده، بسیار است به گونه‌ای که محدثانی چون برقی در محاسن و کلینی در کافی چنانکه گفته آمد بدان فصلی اختصاص داده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در میان این احادیث، حدیثی است از امام رضا علیه السلام که شیخ صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا و دیگر محدثان روایت کرده‌اند. حدیثی که نسبت عقل و جهل به انسان را تبیین کرده است. این سخن که از غُرَر و دُرَر احادیث رضوی است، عقل را دوست و جهل را دشمن انسان شمرده اند: «صَدِیقُ کلِّ امْرِئٍ عَقْلُهُ‏ وَ عَدُوُّهُ جَهْلُه‏» سعادت و شقاوت، خوشبختی و شوربختی در درون ریشه دارند. خرد و عقل است که انسان را به راه می‌خواند و صادقانه چون دوستی خیرخواه راهنمایش می‌شود. از سویی جهل و نابخردی است که او را به چاه می‌برد. این نکته را باید همواره و همیشه یادآور شد که پیش از آنکه دیگران را عامل بیچارگی خود شماریم، به جای زدن جوالدوز به آنان، سوزنی هم به خود بزنیم. روایتی است که در آن فضایل سربازان و جنود عقل و رذایل سربازان جهل دانسته شده‌اند. بیش از هفتاد سرباز خرد در برابر سربازان جهل صف آرایی کرده اند: خیر، ایمان، تصدیق، امید، عدل، رضا، شکر، توکل، فهم، عفت، زهد، مدارا، خوف از خدا، فروتنی، طمأنینه، حلم، سکوت و... اینها لشکر عقل هستند و از آنجا که عقل دوست انسان است لشکرش نیز دوستان وی اند. در مقابل این همه دوست، به همین عدد دشمن داریم؛ چرا که جهل دشمن انسان است و سربازانش هم دشمنان او هستند: بخل، شر، فریبکاری، خیانت، حرص، ناسپاسی، پرده دری و... از سربازان جهل هستند. برگردیم و روایت امام رضا را دوباره مرور کنیم. دوست هر انسانی، عقل او و دشمنش جهل اوست، استفاده از استعاره‌های مفهومی برای فهماندن مطالب دقیق و درست به مخاطب بسیار کارآمد هستند. تلقی انسان از عقل و همه خوبی‌ها به‌عنوان دوستانی صادق حس همراهی با فضایل را در انسان بر می‌انگیزد زیرا میل دارد با دوست خود رابطه داشته باشد و دوست برای او یک نیاز است.
در مقابل انسان بدی‌ها و رفتارهای غیراخلاقی را دشمن خود تصور می‌کند که او و دوستانش را هدف گرفته‌اند این تصور او را وا می‌دارد خود را از بند این کژی‌ها برهاند و نفسش را از همگامی با دشمنان دور نگه دارد، چرا که دشمن آرامش او را بر هم می‌زند.
این حدیث اراده و انتخاب و اختیار انسان را اصیل دانسته، منشأ فضیلت و رذیلت را انتخاب خود انسان می‌شمرد. تأثیر محیط و جامعه بر انسان هنگامی است که مسیر و بستر را خود انسان آماده کرده باشد. چه بسیار شده است که افرادی راست‌کردار از درون خانواده و جامعه‌ای ناسالم بیرون می‌آیند این افراد رفتارها و باورها را پالایش کرده و تنها برخی را گزینش کرده‌اند.
عکس این هم درست است. بسیار دیده‌ایم که از میان خانواده‌های سالم، فرزندانی ناسازگار رشد می‌کنند. این فرزند میان رفتارها و باورها و ارزش‌های خانواده راه دیگری را برگزیده است. او باور پدر و مادر را دانسته، پندهای آنان را شنیده، رفتارشان را دیده ولی به راهی دیگر رفته است. او این رفتار و باور و ارزش را از خود ندانسته، رفتار و باور مقابل را انتخاب کرده است. این نشان می‌دهد که انتخاب فرد نقشی مهم و بلکه بالاتر و اصیل‌تر دارد. در انجام شایسته است عیون اخبار الرضا منبع این حدیث را بشناسانیم: شیخ صدوق پس‌ از مشاهده دو قصیده از صاحب بن عَبّاد وزیر آل‌بویه در مدح امام رضا علیه السلام، عیون را برای کتابخانه صاحب می‌نویسد. این کتاب شامل حدود ۱۰۰۰ گزارش است: احادیث امام و احادیث و اخباری درباره امام.‌‌

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۹۵۳۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سرمربی پرسپولیس یک شهر ایران را دوست ندارد!

به گزارش "ورزش سه"، پرسپولیس روز گذشته در یک بازی مهیج و جذاب مقابل آلومینیوم اراک در جام حذفی شکست خورد و از دور این مسابقات کنار رفت. نکته قابل توجه تکرار پیروزی آلومینیوم مقابل پرسپولیس در فصل جاری در اراک بود.

مجتبی حسینی و شاگردانش در بازی برگشت لیگ برتر مقابل پرسپولیس هم موفق شده بودند این تیم را در اراک با نتیجه یک بر صفر شکست بدهند و حالا در جام حذفی در شرایطی که دو بار از حریف عقب افتادند در نهایت کار را به پنالتی کشاندندو آنجا پیروز شدند.

هردو شکست پرسپولیس در اراک در فصل جاری با هدایت اوسمار ویرا بوده و جالب اینکه این سرمربی تنها دوبار روی نیمکت سرخ‌پوشان به عنوان سرمربی شکست خورده است!

بی‌شک برای اوسمار سرمربی پرسپولیس طبیعی است که شهر اراک را در ایران چندان دوست نداشته باشد؛ اراک برای او امسال خوش‌یمن نبوده و باخت اخیر نیز که باعث شده سرخ‌پوشان یک جام را از دست بدهند و امید خود را روی قهرمانی در لیگ برتر بگذارند.